Blog

Eiland van Pythagoras

15-Aug-2017

Het mooie eiland Samos staat ook wel bekend als het eiland van Pythagoras.

Pythagoras

Pythagoras was een Griekse wiskundige en filosoof die veel verschillende experimenten heeft uitgevoerd. Zijn grootste doel was het onderzoeken van de relatie tussen de fysieke wereld en de wiskunde. U zult zich zeker de wiskundelessen van school herinneren, waarbij u de stelling van Pythagoras geleerd heeft. 'Van een rechthoekige driehoek is het kwadraat van de schuine zijde gelijk aan de som der kwadraten van de beide rechthoekzijden' (a2+b2=c2). Pythagoras beschouwde het wezenlijke der dingen niet hun stof, maar hun vorm, daar de vorm gehoorzaamt aan de wetten van het getal.
Volgens overlevering was hij tevens de eerste die het woord 'filosofie' gebruikte: philosophos – hij die wijsheid liefheeft of hij die streeft naar wijsheid.

Zijn leven

In 582 v. Chr werd Pythagoras geboren in het huidige dorp Pythagorion dat toentertijd 'Samos' heette de hoofdstad van het eiland was. Er is weinig bekend van zijn kindertijd. Hij had waarschijnlijk twee broers. Zeker is, dat hij goed opgeleid was. Onder zijn leraren waren drie filosofen, waarvan Pherekydes de belangrijkste was en te boek staat als 'de leraar van Pythagoras'. Rond zijn 18e kreeg hij les in de wiskunde en de astronomie in Milete van de wijsgeer Thales. Inadat de tiran Polykratis aan de macht kwam op Samos, vertrok Pythagoras rond 535 v. Chr. naar Egypte, waar hij in de leer ging bij de tempel van Diospolis.
Veel van de overtuigingen van Pythagoras, die hij later zou opleggen aan zijn eigen leerlingen zijn terug te voeren naar deze tempelorde. Bijvoorbeeld de geheimhouding van de Egyptische priesters, hun weigering om bonen te eten, hun weigering om dieren te doden, en hun streven naar zuiverheid.
In 525 v. Chr. werd Egypte binnengevallen door de Perzen en werd Pythagoras gevangen genomen en meegenomen naar Babylon. In ongeveer 520 v. Chr. verliet Pythagoras Babylon en keerde terug naar Samos. Kort daarop maakte hij een reis naar Kreta om het systeem van wetten te bestuderen. Weer terug in Samos stichtte hij een school die 'de halve cirkel' werd genoemd. Rond het jaar 518 v. Chr. stichtte hij zijn eigen academie in Croton, Italië, waar hij tot zijn dood in 497 v.Chr. lesgaf.

De Academie van Pythagoras

Het grootste doel van de stichting van zijn academie was het onderzoeken van de relatie tussen de fysieke wereld en de wiskunde. Pythagoras en zijn leerlingen waren er van overtuigd dat alles in verband stond met een getal. Met andere woorden zei hij ‘In diepste wezen is de werkelijkheid wiskundig en alle fysieke zaken, zoals toonladders of de bolvormige aarde met haar metgezellen de sterren en het heelal, zijn op wiskundige wijze met elkaar verbonden.
Degenen die zich bij de academie aansloten, zowel mannen als vrouwen, werden de pythagoreeërs genoemd, de volgelingen van Pythagoras. Zij moesten bij hun intrede een gelofte afleggen, waarin ze beloofden dat ze een ingetogen en matig leven zouden leiden, geen dieren zouden doden en steeds hun geweten zouden blijven onderzoeken.
De onderzoeken van de academie hebben geleid tot verschillende ontdekkingen. Het is niet zeker welke ontdekkingen door Pythagoras zelf zijn gedaan en welke door de leerlingen van zijn academie. Deed één van de studenten van Pythagoras een ontdekking dan bleef hij anoniem, de ontdekking was door de academie gedaan. In de praktijk betekende dit dat alle ontdekkingen op naam van Pythagoras zijn geschreven.
De belangrijkste wiskundige ontdekking was die van de irrationele getallen. Deze is ontstaan uit het feit dat de wortel van twee niet als een perfecte breuk kon worden uitgedrukt. Deze ontdekking vond Pythagoras zelf een van de mindere ontdekkingen, het was namelijk niet volmaakt.
Pythagoras (of één van zijn leerlingen) was zover bekend de eerste die in staat was de wereld te zien als een bol. In die tijd dacht men dat de aarde een platte schijf was. Pythagoras had zelf geen goede onderbouwing voor het feit dat de aarde een bol zou zijn, volgens hem en zijn leerlingen was het gewoon een perfecte wiskundige verhouding tussen een draaiende bol en de zich op gelijke wijze gedragende sterren in het heelal. Pythagoras en zijn leerlingen slaagden erin dit standpunt zo krachtig uit te leggen dat de latere Griekse geleerde, Aristoteles, op zoek is gegaan naar natuurkundig en wiskundig bewijs voor de theorie van de wereld als bol.
Het is wel zeker dat Pythagoras zelf de persoon was die de praktische experimenten heeft uitgevoerd met betrekking tot het verband tussen muziek en wiskunde. Bij deze experimenten bevestigde hij enkele gewichten aan een aantal snaren, op deze manier kon hij experimenteren en vaststellen welk effect de lengte van de snaar had op de hoogte van de toon. Hij ontdekte dat eenvoudige verhoudingen van gehele getallen, bijvoorbeeld een snaar van 10 centimeter, een van 20 centimeter en een van 40 centimeter, de meest harmonieuze klanken opleverden. Deze ontdekking heeft uiteindelijk geleid tot de toonladders zoals wij die tegenwoordig kennen.

Pythagorion

In 1955 kreeg dit dorp zijn huidige naam 'Pythagorion', naar de beroemdste zoon van het dorp, de filosoof en wiskundige Pythagoras, die hier geboren werd.

Standbeeld van Pythagoras - Nikolaos Ikaros

Zijn stelling is prachtig vormgegeven door middel van een standbeeld van Nikolaos Ikaros aan de haven van Pythagorion.
Pythagorion is vanouds een vissersdorp. Ondanks dat het het meest toeristische plaatsje van het eiland is, heeft het een gezellige sfeer. De kleine huizen met hun rode pannendaken liggen als een amfitheater tegen de heuvel rond de haven en bieden een pittoreske aanblik. In de haven liggen de veelkleurige kaïki's, waarmee nog dagelijks uitgevaren wordt om de vele restaurants van verse vis te voorzien.

De Boom van Pythagoras

Deze boom illustreert de stelling van Pythagoras. De boom ontstaat door te beginnen met een vierkant en een rechthoekige driehoek. Eén van de zijden van het vierkant is de schuine zijde van deze rechthoekige driehoek. Op de rechthoekszijden komt weer een vierkant, en op dat vierkant weer een rechthoekige driehoek met als schuine zijde een zijde van het vierkant, enz.

Pentagram

Daarnaast is er het pentagram. Het pentagram was er al ver voor de tijd van Pythagoras, maar hij is het als symbool gaan gebruiken vanwege de mathematische volmaaktheid van de figuur. De verhoudingen tussen de lijnen zijn namelijk perfect, precies wat Pythagoras heeft bewezen met zijn getallenreeksen.

De beker van Pythagoras

Koumaradei is bekend om zijn pottenbakkers. Langs de weg zijn pottenbakkersbedrijfjes, waar volgens jarenlange traditie aardewerk vervaardigd wordt.
Hier kunt u de beroemde beker van Pythagoras kopen, een leuk souvenir! Pythagoras was filosoof en wiskundige, maar bovenal Griek. Ook hij zal met zijn vrienden menig uurtje hebben doorgebracht in het plaatselijke kafeneio.
Eén van zijn vrienden dronk teveel en de ingenieuze Pythagoras ontwierp een beker om zijn vriend te helpen wat minder te drinken. Wanneer u één van de pottenbakkers om een demonstratie vraagt, zult u zien, dat deze beker vast en zeker geholpen heeft.

De grot van Pythagoras

De grot van Pythagoras ligt in het Kerkis-massief, boven Marathokambos. U kunt hier zowel vanuit Marathokambos als vanuit Kambos/Votsalakia naartoe wandelen. De route naar de grot is door middel van wegwijzers aangegeven. De grot bevindt zich hoog op de helling, rechts van het kapelletje Panagia Sarantakaliotissa, verscholen achter een boom. Wanneer u geen last van hoogtevrees heeft, en in het bezit bent van professioneel klimmateriaal, kunt u er via een zeer smalle richel langs de steile berghelling komen. In de tijd van Polykrates heeft Pythagoras zich, voor hij naar Italië uitweek, in deze grot schuilgehouden en wie weet zijn beroemde stelling uitgedacht. Tenminste, dit is mij verteld. Niemand schijnt precies te weten in welke van de vele grotten in het Kerkis-massief Pythagoras zich schuilgehouden heeft. Er wordt ook beweerd dat hij zich in één van de grotten van de berg Kastri, boven Pythagorion heeft schuilgehouden.

hèt SAMOS boekje

Uitgebreide informatie over de geschiedenis, bezienswaardigheden, cultuur en natuur van Samos vindt u in hèt SAMOS boekje. hèt SAMOS boekje zal zeker bijdragen om van uw verblijf op Samos een onvergetelijk succes te maken! Het is te bestellen via www.het-boekje.nl.

hèt-boekje.nl biedt de meest gedetailleerde reisgidsen over verschillende bestemmingen in Griekenland. Onder andere over de Griekse eilanden Andros, Chios, Karpathos, Kythira, Lesbos, Naxos, Samos, Santorini, Skyros en Tinos. Deze mooi geïllustreerde gidsen schenken uitgebreid aandacht aan geschiedenis en vele bezienswaardigheden, maar staan ook stil bij onderwerpen die meestal weinig of geen aandacht krijgen. De gidsen zijn zowel in gedrukte versie verkrijgbaar als als e-book.

Links

Samos reisgids
Autohuur op Samos

Meer weten over Samos?

Neem voor meer informatie gerust contact op via www.het-boekje.nl.
Lees meer over Samos...