Blog

Feestdagen op Karpathos

26-Apr-2017

Feestdagen op Karpathos

Wat voor de Grieken zelf belangrijke uitgaansfeesten zijn, zijn de 'panigiria'. Deze feesten worden gevierd ter ere van naamdagen van heiligen. Op deze dagen vieren de Grieken ook hun eigen naamdagen, de meeste Grieken worden bij hun doop namelijk vernoemd naar één van de vele heiligen van de Grieks-orthodoxe kerk. De naamdag is voor de Griek, wat voor ons de verjaardag is. Er worden zoetigheden, zoals gebak e.d. uitgedeeld en cadeautjes gegeven. Een panigiri is dus een kerkelijk feest. Het wordt gevierd bij de kerk met de naam van de betreffende heilige, er wordt muziek gespeeld, gedanst en er is meestal voldoende te eten en te drinken voor iedereen.

Mocht u een dergelijk feest eens willen meemaken, dan volgen hier een paar kerkelijke feestdagen, die vallen in het zomerseizoen:

2e paasdag in Spoa
3e paasdag, Lambri Triti in Olympos
23 april Agios Georgios in Aperi en Lefkos
5 mei Agia Irini in Mesochori
7 juli Agia Kyriaki
17 juli Agia Marina in Menetes
27 juli Agios Pantelimon in Othos, Stes, Katodio (Aperi) en Menetes
15 augustus Maria Hemelvaart in Aperi, Menetes, Olympos en Pyles
23 augustus Panagia in Kyra Panagia
28 en 29 augustus Agios Ioannis in Vurgunda
7 september Panagia tis Larniotissas bij Pigadia
8 september Maria geboorte in Volada, Mesochori
14 september Timios Stavros in Pyles
17 september Agia Sofia in Arkassa

Feestdracht

Olympiditses in feestdracht met kollenes

Op feestdagen, bij trouwerijen, op 15 augustus (de Maria Hemelvaart) en op de 'Lambri Triti' (derde paasdag) wordt in noordelijke dorpen de dagelijkse klederdracht verwisseld voor de speciale feestdracht. Bij de getrouwde vrouwen is het verschil niet zo groot. Met een ander paar laarzen, een vrolijker schort en hoofddoek, kan voor hen het feest beginnen. De ongetrouwde vrouwen ondergaan een ware gedaantewisseling. De dagelijkse dracht wordt vervangen door een glimmende, witte of fel gekleurde jurk met een zeer kunstig geborduurd lijfje en daar overheen een vrolijk gekleurd schort. De wit gebloemde hoofddoek wordt vervangen door een identieke met kralen en lovertjes omrand.
De feestdagen zijn voor de ongetrouwde vrouwen pronkdagen. U kunt het zien als een soort bruidsverkiezing. De keuze hangt niet alleen af van wie er het mooiste uitziet of wie het aardigst lijkt. Nee, alle meisjes dragen gouden sieraden, zoals 'i kollenes', een lange rij kettingen met gouden munten. Deze munten komen vanuit heel de wereld en zijn door hard werkende vaders voor hun dochters meegebracht. Vooral deze kollenes bepalen, op welk meisje de keuze valt. Zodra een vrouw trouwt, worden deze sieraden opgeborgen en bewaard voor de oudste dochter.

Muziek en dans

Glendi

De muziek en dans van Karpathos heet 'to glendi'. Bij deze muziek worden 'mandinades' gezongen. Dit zijn geïmproviseerde liederen. Soms worden ze op papier vastgelegd en in de krant van Olympos gepubliceerd. Vaak zijn er ook hele oude, van generatie op generatie mondeling overgeleverde verzen bij. De muzikanten krijgen een ereplaats temidden van de dansende menigte. Op bij elkaar geschoven tafels zitten ze op wankelende stoelen. Ze spelen, zingen en stampen uren achter elkaar. Er omheen wordt gedanst in een lange rij. Iedereen danst in kleine stapjes rond de tafels met gekruiste armen en samen een zakdoek vasthoudend. De danser vooraan is de enige die hurkt, springt, draait, fluit en stampt. Hij heeft een takje basilicum achter zijn oor. Dit takje wordt gewisseld, wanneer een andere danser deze vermoeiende taak van hem overneemt. De muziek en dans van Karpathos zijn anders dan op de meeste andere eilanden van Griekenland. Het lijkt een beetje op de muziek van Kreta, maar het ziet er toch serieuzer uit. De mensen kijken ernstig bij het dansen en luisteren eerbiedig naar de zang.

Pasen in Olympos

In Olympos wordt Pasen nog gevierd met toewijding en gebruiken die afkomstig zijn van de oude Byzantijnse tijd.
Op Goede Vrijdag versieren de vrouwen van het dorp al wenend de Epitafos met bloemen. Ze huilen niet alleen om Christus, maar ook om hun dierbaren die overleden zijn.
Maar niet voor lang want vóór Grote zaterdag moeten de paasbroden gebakken worden, de eieren rood geverfd worden en de magiritsa soep, die om middernacht na de opstandingsmis gegeten wordt en het gevulde lam voor Paaszondag bereid worden.

Rode paaseieren

Op de avond van Grote zaterdag gaat iedereen naar de kerk met een onaangestoken kaars. Even voor twaalven gaan alle lichten uit en precies om middernacht komt de priester door de iconostase met een aangestoken kaars, dit symboliseert de opstanding van Jezus. De mensen die vooraan staan steken hun kaars aan met de kaars van de priester en vervolgens wordt het licht naar achteren doorgegeven, waarna men huiswaarts keert om zich te goed te doen aan de magiritsa, een soep gemaakt van de ingewanden van het lam, dat de volgende dag op het menu staat.
Op Paaszondag begint het feest pas echt. vanaf 's morgens vroeg wordt er gegrild; lam en kokoretsi (gekruide en gegrilde ingewanden). Gedurende de hele dag en avond eten, zingen en dansen de dorpelingen gezamenlijk en vloeit de wijn overvloedig. Tweede paasdag verloopt net zo.

Pasen in Olympos

Op derde paasdag, Lambri Triti, vindt een processie plaats, waarbij de heilige ikonen van de Kimissis tis Theotokou kerk meegedragen worden. De stoet bezoekt alle kerken, kapellen en waterbronnen van het dorp en eindigt op de begraafplaats. Na het herdenken van de overledenen keren de processiegangers terug naar de kerk. Het is een grote eer om de ikonen te mogen dragen, maar wie ze weer veilig terug mag plaatsen is afhankelijk van wie het meeste biedt op de veiling van deze eer. De opbrengst van de veiling gaat uiteraard naar de kerk. Na deze ceremonie wordt het festijn nog tot in de late uurtjes voortgezet.

Maria Hemelvaart

Iedereen kust de Maria ikoon

Na Pasen is dit de belangrijkste Christelijke feestdag in Griekenland. Op 15 augustus is alles gesloten, inclusief musea en archeologische bezienswaardigheden. Ook veel restaurants zijn deze dag dicht. Maria Hemelvaart wordt groots gevierd; het begint met een kerkdienst de avond tevoren en op de 15e is er muziek en dans en natuurlijk gegrild lam aan het spit en andere lekkernijen.

De bedevaart ter ere van Agios Ioannis o Prodromos

Bedevaartgangster

In een grot van de rotsachtige landtong bij Vurgunda ligt het kerkje van Johannes de Voorganger ligt verscholen. Het is via een steile, uit de rotsen gehouwen trap te bereiken. Op 28 augustus begint hier de panigiri, de eigenlijke naamdag is op de 29e. Er is dan de grootste bedevaartstocht die het eiland kent. Honderden mensen van het eiland rijden met hun ezels en muildieren of komen met hun kaïki's, naar de landtong. Ze herdenken de onthoofding van Johannes de Doper, ze bezoeken de mis en 's avonds is er feest. Er worden lammeren gebraden aan het spit; muziek gespeeld en gedanst, dat alles gaat twee dagen en twee nachten door! En... overnachten? In de open lucht!

Dansen tot in de late uurtjes

hèt KARPATHOS boekje

Uitgebreide informatie over de geschiedenis, bezienswaardigheden, cultuur en natuur van Karpathos vindt u in hèt KARPATHOS boekje. hèt KARATHOS boekje zal zeker bijdragen om van uw verblijf op Karpathosos een onvergetelijk succes te maken! Het is te bestellen via www.het-boekje.nl.

hèt-boekje.nl biedt de meest gedetailleerde reisgidsen over verschillende bestemmingen in Griekenland. Onder andere over de Griekse eilanden Andros, Chios, Karpathos, Kythira, Lesbos, Naxos, Samos, Santorini, Skyros en Tinos. Deze mooi geïllustreerde gidsen schenken uitgebreid aandacht aan geschiedenis en vele bezienswaardigheden, maar staan ook stil bij onderwerpen die meestal weinig of geen aandacht krijgen. De gidsen zijn zowel in gedrukte versie verkrijgbaar als als e-book.

Links

Kunstworkshops en wandeltochten
Creatieve vakanties op Karpathos
Karpathos reisgids
Autoverhuur op de Griekse eilanden
Touroperator voor authentiek Griekenland

Meer weten over Karpathos?

Neem voor meer informatie gerust contact op via www.het-boekje.nl.
Lees meer over Karpathos...