Zoals het hier vroeger ook gebruikelijk was, werden/worden Grieken vaak vernoemd naar hun grootouders. Traditioneel werd de oudste zoon vernoemd naar de vader van zijn vader, de oudste dochter naar de moeder van haar moeder, de tweede zoon naar de vader van zijn moeder en de tweede dochter naar de moeder van haar vader. Volgt u het nog?

Veel dezelfde namen

Wie veel in Griekenland komt, zal het herkennen; je roept een naam en vier mannen draaien zich om.
Grote kans dat het vier neven zijn, die allemaal dezelfde voor- en achternaam hebben, vernoemd naar hun grootvader, die exact dezelfde naam draagt. Of het zijn drie neven die op stap zijn met hun opa…
Om misverstanden te voorkomen, hebben de Grieken hier een oplossing voor. Achter de naam wordt toegevoegd wie de vader is. Zo heet bijvoorbeeld de ene neef Dimitrios Lambros (tou Michali) en de andere Dimitrios Lambros (tou Georgou), enz.
Een andere oplossing waar ook wel voor gekozen wordt, is een verschillende roepnaam. De één wordt dan bijvoorbeeld Mimis genoemd en de ander Demis.

Die roepnamen, die kennen we hier ook. Als iemand Jan heet, denk ik meteen; oh, die heet vast officieel Johannes. Net zoals ik officieel Johanna heet. Op mijn geboortekaartje stond letterlijk: wij noemen haar Anneke.
Jaren terug heb ik eenmaal een misverstand vanwege mijn naam meegemaakt. Ik heb exact dezelfde naam als mijn oma en mijn moeder. Toen ik met mijn moeder naar Griekenland ging, kwamen we op de luchthaven tot de ontdekking dat er maar één i.p.v. twee tickets geboekt waren. De luchtvaartmaatschappij dacht dat het een dubbele boeking betrof en had als excuus dat het geen veel voorkomende naam was. Gelukkig werd het terplekke opgelost!

Griekse achternamen

In het oude Griekenland werden geen achternamen gebruikt, wel bijnamen. Pas in de 11e en 12e eeuw begonnen welgestelde families achternamen te gebruiken. Vrouwen gebruikten traditioneel een vrouwelijke versie van de naam van hun vader totdat ze trouwden, waarna ze een vrouwelijke versie van de naam van hun man gebruikten.
Net als bij ons zijn veel Griekse achternamen afgeleid van het beroep van de naamdrager.
De meest voorkomende Griekse achternaam is Papadopoulos (zoon van een priester) en op de tweede plek staat Pappas (priester). Het ziet er naar uit dat de vele priesters de daad bij het woord hebben gevoegd en voor veel nageslacht hebben gezorgd, want ook de namen Papageorgiou, Papakonstantinou, Papadimitriou, Papanikolaou en Papadakis komen in de top 15 van de meest voorkomende Griekse achternamen voor.
De namen Mylonas (molenaar), Psomas (broodbakker), Raptis (kleermaker), Samaras (zadelmaker), Sideras (ijzersmid) en Tsopanidis (zoon van een herder) geven duidelijk aan hoe iemands voorouders de kost verdienden.
Andere Griekse achternamen duiden de plaats aan van waar de voorouders komen. Enkele voorbeelden hiervan zijn: Athinaios, Agriniotis, Chaniotakis, Chiotis, Korinthios, Kritikos, Maniatis en Samiotis.
De achtervoegsels verwijzen vaak naar de regio waarin de voorouders woonden. Het achtervoegsel -akis betekent bijvoorbeeld dat de persoon voorouders heeft uit Kreta. Papadakis is een veel voorkomende Kretenzische naam, wat dus 'zoon van een priester' betekent. Als een priesterzoon uit de Peloponnesos kwam, zou hij Papadopoulos worden genoemd en als hij afkomstig zou zijn uit de regio Mani op de Peloponnesos, zou hij Papadakos heten, aangezien het achtervoegsel -akos typisch is voor de streek rond Messinia en Laconia.
In Noord-Griekenland, met name in Macedonië, eindigen veel achternamen op -idis of -adis, evenals de achternamen van Pontische Grieken. Als je iemand ontmoet die Georgiadis, Kazantzidis, Lazaridis, Makridis, Savvidis, Stavridis of Vasiliadis heet, is de kans groot dat zijn voorouders Macedonisch of Pontisch zijn.
Achternamen zijn soms ook afgeleid van voornamen. Dit is de reden waarom er zoveel Grieken Georgiadis, Konstantinidis, Georgiou, Nikolopoulos, Christopoulos, Giannakopoulos, Filippidis, enz. heten.

Griekse voornamen

Je zou misschien verwachten dat je in Griekenland veel mensen met antieke namen zoals, Dionysos of Hera tegenkomt, maar dat is niet het geval. Hoewel er oude namen voorkomen, bijvoorbeeld Afroditi, Athina, Nefeli, Achilleas, Alexandros en Aris, is de meerderheid van de Grieken vernoemd naar één van de vele heiligen van de Grieks-orthodoxe kerk.
Het is zelfs zo dat sommige namen uit de antieke tijd na de komst van het Christendom zijn toegeschreven aan een heilige. Of waarschijnlijk is iemand met een antieke naam ooit heilig verklaard en wordt de naam nu als Grieks-orthodox gezien. Zo is er een heilige Athina, een heilige Alexandros, een heilige Sappho en nog veel meer.

Naamdagen

Grieken vieren wel verjaardagen, vooral kinderen, maar de naamdag is voor een Griek veel belangrijker. De meerderheid van de Grieken is dus vernoemd naar Grieks-orthodoxe heiligen. Die heiligen hebben allemaal een eigen naamdag, oftewel een feestdag. Op deze dagen vieren de Grieken ook hun eigen naamdagen. De naamdag is voor de Griek, wat voor ons de verjaardag is. Er worden zoetigheden, zoals gebak e.d. uitgedeeld en cadeautjes gegeven.
Als gevolg van het vernoemen hebben neven en nichten binnen een familie vaak dezelfde namen, waardoor sommige naamdagen voor bepaalde gezinnen een groot festijn worden.